Nart Sosırıko

MUZAFFER TOKMAK

Bu mitolojide yer alan kahramanlardan biri de Sosırıko’dır. Bu kahramanların biri hariç hiçbirinin tanrısal gücü ve niteliği yoktur. Tanrısal gücü olanı da yanlış hatırlamıyorsam THA’dır. Tha tanrıdır, Çerkesçe’deki Thamade sözcüğü buradan gelir. Thamade tanrı elçisidir, konumu tanrıdan sonra gelir. Peygamber de denilebilir. Thamadelik  toplumsal bir kurum olarak günümüze ulaşmış, Kafkasya’da ve Rusya ve pek çok komşu halk  arasında benimsenmiş ve yaşamıştır.

En az iki Çerkes bir araya gelse yaşça büyük olanı Thamade’dir. Yaşça küçük olan daima Thamade’nin solunda yürür, oturur. Yaşı küçük olan Thamade’den gözünü ayırmaz; onun söylediği her işi emir sayar ve yerine getirir.

Thamadelik kurumu, komşu halklarda yeme içme sofrasında  da devam ediyor. Burada sofrayı thamade  yönetiyor. Kendisi de yiyip içiyor ama, bu arada gözü sofradakilerin üzerinde oluyor. Konuklara yapılacak ikramları hatırlatıyor. Sırası ile konukların konuşmalarını ve sofradakiler tarafından dinlenmesini sağlıyor.

Çerkesler arasında Thamadelik  sürüyor, günümüzde cenazelerde, düğünlerde, halk önceden toplanıp kendi arasından bir Thamade seçiyor. Thamade toplumun hem lideri; hem de seçilmiş başkanıdır.

Nartların tanrılar meclisi(Hase), Thamadesi THA’dır. Yeryüzündeki Nartlar’ın meclisi(hase) ise, bilge Nesren Jak’e   tarafından yönetilir. Tanrılar meclisi, Oşhamahua’da oturur. Nartlar’ın  meclisi Yediçler’in evi olarak bilinen, bel vermiş… yarısına kadar toprağa gömülmüş bir evde toplanır. Kararlar burada alınır. Yasalar burada yapılır. Nart gençleri arasında spor yarışmaları düzenlenir, şarap içilip eğlenilir…

Sosırıko, devlerden ateşi çalan bir Nart kahramanıdır.

Sosırıko’nun  doğumunu,  kahramanlık ve ölüm öykülerini anlatacağım.

___________________

http://www.kucukisler.com/2009/08/16/nart-sosiriko/