SEÇME ÇERKES ATASÖZLERİ. (XEŞIPIĆIĞE ADIǴE GUŞI`EJIXER
* YİĞOM PŞ`ERER TḢAĞO
Zamanında yapılan şey mutluluk getirir.
* NASIPIR ZAGOŞIRER ṔÇEDIJIR ARI.
Kısmet sabah erkenden dağıtılır.
* PĹEĞU MIḢURE OFIM GUR FENEŞÜ
Sevmediğin işe gönül kör gibi bakar.
* PŞERIHAĆE ZIMIŞ`EREM DAĞEM PSI XEĆE
Yemek yapmasını bilmeyen yağa su katar.
* OF MIWBLEM BLE XES
Başlanmamış işte yılan yatar.
* Ĺ`IĞER ZERAĞAWNEFIRER OFI
Erkeklik işle belirlenir.
* MILEJEŞÜRER ŞXERİY
Çalışmayan çok yemek yer.
* HAMI TÉTIĞOM ĞABLE ŞI`EP
Harman zamanı kıtlık olmaz.
* ÇÜJIM YİMEFAṔĆE, ÇÜĆE I`WAS
Yaşlı öküzüm yevmiyesi bir tosuna bedeldir.
* OFINÇER GUŞIERİY
İşsiz insan çok konuşur.
* OFIR WİĆASEME, ŞIPḢU ĆASE Zİ`EMİY KIWİTIN
İş yapmayı seviyorsan, çok sevdiği kız kardeşi olan dahi onu sana verir.
* WUŚIM ZİĞEŞIME, MEŞIR MEBAĞO
Ot kıvrık olursa ekin bol olur.
* ZIŞ`EREM NAHİY, YEPĹIRER NAH AZE
İşi yapandan ziyade bakan daha ustadır.
* E`Ş`AĞEMRE Ş`ENIĞEMRE ZEKOŞ
Maharetle bilgi kardeştir.
* AKIL Zİ`EM ŞE`AĞE Yİ`I
Aklı olanın sabrı vardır.
* KARIWUŞXO NAHİY AKILIŞ`XO
Büyük akıl, büyük güçten önce gelir.
* AKILIR MEĹIḢO, NASIPIM KEĞOTI
Akıl arar, kısmet bulur.
* AKIL Zİ`EM CEĞOĞU Yİ`I
Aklı olanın düşmanı da olur.
* AKIL ĆEĆIR BZEGU ĆIH
Aklı kısa olanın dili uzun olur.
* BZEGUXER BZEGUBLI`
Dedikoducunun yedi dili vardır.
* ZİBZE PITEM NASIP Yİ`I
Ağzı sıkı olanın talihi iyi olur.
* GUŞI`ER BERE Ṕ`OME ME ŞEWU
Sözü çok söylersen kokar.
* GUŞI`ER ṔṪ`UPŞIME, ARKEN ĆEĹIMIDZIJ
Sözü başıboş bıraktıktan sonra arkasından kement atma.
* ZİGUŞI`E ĆEĆIM IBZE AŞÜ`I
Sözü kısa olanın dili tatlı olur.
* ZİGUŞI`E NAFEM INAPE FIJI
Sözü açık olanın yüzü ak olur.
* WYEMIGUPŞISEW WUGUŞI`ENIRİY TÉMIĞEPSIHAW WUWONIRİY ZEFED
Düşünmeden konuşma ile nişan almadan yapılan atış aynıdır.
* ZİBIN TÉREZEW ZIMĞASEREM NEPSIĆE YEPŞINIJI
Evladına terbiye vermeyen bedelini gözyaşı ile öder.
* Ş`ENIĞE LIYERE SENEHAT LIYERE ŞI`EP
İlim ile sanatın fazlası olmaz.
* ZI Ĺ`IM ŞE WİĞAṔ`ŠEME WUDÉL, A ZI MAŞEM ŞE WİṔĆEME WUNEŞÜ
Bir adam seni üç kere aldatmışsa delisin, aynı çukura üç kere düşmüşsen körsün.
* WUDÉLE BĞAQOME, WİBLAĞE PŞÜ`EĞEQODI
Dostuna deliyi gönderirsen onu kaybedersin.
* ZIXEMIḢOREM XEĆI, ZIXEĆIRER MEWUXI
Artmayan ekilir, ekilsen tükenir.
* KIPTÉKUŞÖREM WUTÉMIKUŞÖJIME ZEREHAYNAPER IŞ`EŞTEP
Osurana karşı osurmaz isen bunun ayıp olduğunu anlamaz.
* WUZEMIJIRE GUŞI`ER ŞENEŞÜ`
Beklenmeyen söz kör kurşun gibidir.
* GUĞOR ĞAŞ`EM I`KOŞ
Ümit yaşamın kardeşidir.
* WOŞEGUM XERİNE RÉŞ`E
Gökyüzüne salıncak kuruyor. (Deyim-Olmayacak şeyler ümit edenler için söylenir.)
* YE ZIXEĹIR XEĞOĹIĞOM MEYATE. (MEWTAŞÖ)
Şer, köpeğin yatma zamanı azar.
* A`CALIR GUZAJÖREP IÇİY GUJÖREP
Ecel ne acele ederi ne de geç gelir.
* ZİĹ`EĞU KESIREM ŞEN ĞEŞ`EĞONXER KEŞTE
Eceli yaklaşan yeni huylar edinir.
* MAŞ`OM PSIR KEĞAJÖ, PSIJÖM MAŞ`OR YEĞEQUÁSE
Ateş suyu kaynatır, kaynar su ateşi söndürür.
* Zİ`XAR MAĆEM YİGUMEĆ BE
Hayrı az olanın derdi çok olur.
* ĞEMAFER THAMIĆEM YİCENET
Yaz fakirin cennetidir.
* XANṪARKOME WORED KA`OME-ĞEMAF
Kurbağalar öterse yaz geldi demektir.
* NIDEĹF WUZIR ḢUJIREP
Anadan doğma hastalık şifa bulmaz.
* ŞÜ`EŞḢUNIĞEM EZEĞUĞO XEĹ
İnançta şifa vardır.
* MIŞÜ`QUR KIZŞEFEXIRE ĆIṔ`EM KOM ŞIĹIḢU
Domuzu pelitin düştüğü yerde ara.
* TIĞUJİṪU` A`ĆIB ZÉFAĞEZEREP
İki kurt birbirine arkasını dönmez.
* TIĞUJIM INE ÇIYEMİY IGU ÇIYEREP
Kurdun gözü uyusa da kalbi uyumaz.
* XEM KUPŞXEĆE WUYEWOME IL WUZIREP
Köpeğe kemikle vurursan canı yanmaz.
* ŞIBZIR ZIĹ`EREM ŞIĆE KIŞENE, ŞIḢUR ZIĹ`EREM ÇÜYE KIŞENE
Kısrak ölürse tay bırakır, aygır ölürse gübre bırakır.
* XENEĆIM HAḰU DEPKIR YEWĞONI
Aç köpek fırın duvarını deler.
* WİĞUSE WUŞIGUĞOW MIŞEM WEMIBEN
Arkadaşına güvenip ayı ile güreşme.
* ŠIF ŞXOGUÁĹER PİY ŞEF
Kıskanç insan gizli düşmandır.
* GUR ZIDEŞI`EM NER ME`ABE
Göz kalbin olduğu yere uzanır.
* WUZİĆASEM PSEM WUFÉĞADE
Seni seven canına benzetir.
* ŞÜ`IĹEĞUNIĞEM TEQONIĞE WEĞEŞ`I
Sevgi zafer kazandırır.
* DIŞER KIZŞIĆAXIREMİY ŞIĹAṔ
Altın çıkarıldığı yerde de pahalıdır.
* DEY LIYE MEḢU NAH, DEĞU LIYE ḢUREP
Kötülüğün fazlası olur, iyiliğin olmaz.
* ŞÜ`I ZIŞ`ERER WUṔĆEJIREP
İyilik yapan sorarak yapmaz.
* ŞÜ`IR MIĹ`EW PŞ`EREP
İyi insanı ölmeden anlamazsın.
* BZIĹFIĞE ZIDEŞISIM ÇATE ŞIRAXIREP
Kadının olduğu yerde kılık çekilmez.
* BLAĞE Ṕ`IĞINIRE ĆENĆE Ṕ`IĞINIRE ZEFED.
Akraba ile yumurtayı taşımak aynı şeydir.
* AHIĹ BE Zİ`EM KE BE Yİ`EŞT
Akrabası çok olanın mezarı çok olur.
* BISIM FEMIFIR DEQOÁTE ĆAH
Beceriksiz ev sahibi misafir uğurlamayı uzatır.
* WUNEĞU ŞHEŞITḢUJIR ŞHEĞEWUZ
Övünen komşu baş ağrıtır.
* WUNEĞUR ŞIXAĞU ZIŞ`IREM ZEĞEPIWTIJI
Komşu ile ağız dalaşı yapan kendini ucuzlatır.
* ĞUSE DÉYIRE AŞE DÉYIRE ZEFED
Kötü yoldaş ile kötü silah aynıdır.
* ĞESAĞE WUḢUNIR OFEP ŠIFI WUḢUNIR ARI NAH
Eğitilmiş olmak önemli değildir, önemli olan insan olmak.
* JIM YİGUŞI`E NIBJIĆEM YİAKIL TEQO
Yaşlının sözü gencin aklını yener.
* ZEKOT KUPIR MIKUTEJIN PITAṔ
Birlik yıkılmayan kaledir.
* BER ZÉDE`EME ĆIR KAĞEḢIYE
Çok kişi beraber omuzlarsa yeri oynatır.
* MIJÖ ZAKOR KALE ḢUREP
Tek taş kale olmaz.
* ÇIĞ ZAKOR MEZI ḢUREP
Tek ağaç orman olmaz.
* ÇIĞ ZAKOR JIM ŞEŞINE
Yalnız ağaç rüzgardan korkar.
* YAMI`ORER YAOTEJIREP
Söylenmeyenin rivayeti olmaz.
* PSIM XEĹ PXETEKEJİṪU`RİY ZEWTEĆI
Sudaki iki kütükte birbirine çarpar.
* NERIĹEĞU ŞITḢUR, WAĆIBIĆE WUBI
Yüze karşı yapılan övgü, arkadan yapılan yergi gibidir.
* XIM ŞIMIŞIR KIXEDZIJI
Deniz kendisinden olmayanı dışarı atar.
* ŞXIWI ĹE`UM ŞIĞU RATIREP
Yoğurt dilenene tuz vermezler.
* NIM YİBĞIBZE YİBIN TÉFEREP
Annenin bedduası çocuklarını tutmaz.
* WOPŞAŞEFE ĆALE Zİ`EME WARİNIS
Kız olduğun sürece oğul sahiplerinin gelinisin.
* PŞAŞER KEZIMIĹFIĞEME A`HAĆ
Kız, kendisini doğurmayanların misafiridir.
* PŞAŞE KAPŞEME ZEREBĞAS, PḢUJ KAPŞEME ZERYESEĞAX
Kız alırsan öğrettiğini, dul alırsan bildiğini yapar.
* KO BZACER WUNAĞO ĞEQOD
Kötü oğul aileyi yok eder.
* KO BZACEM YATE ḢUÁNE KIFEHI
Kötü oğul babasına küfür getirir.
* PḢUR TIŞASE KIZIQOĆE MIJÖ ḢURAYEM ZEĞEBIĹI
Kız baba evine ziyarete geldiğinde dibek taşı kendini saklar.
* NASIPIR ŞÜZIM KIDEQO
Saadet kadınla gelir.
* WUNER ZIĞEWNAYERİY BLAĞER ZIĞEBLAĞERİY ŞÜZ
Evi zengin eden de akrabayı yakın eden de kadındır.
* WUNEKOŞ HAĆER ĞEŞ`OĞAY
Akraba misafiri hoşnut etmek zordur.
* BAYİM CENAĆE KIZŞİĹEME “MAFE PFEḢU`” RA`O, THAMIĆEM KIZŞİĹEME “TE KİPXIĞ” RA`O
Zengin yeni elbise giyince “Hayırlı Olsun”, fakir giyerse “Nereden Buldun” derler.
* BAYİN YİĞÜŞ`AĞOR MILKU`, THAMIĆEM BIN
Zengini mal, fakiri evlat sevindirir.
* BILIMIM DİMIŞEXIRER Ĺ`I ŞIPK
Mülkün şımartmadığı erkektir.
* JIM KIXIRER PSIM YEHIJI
Rüzgarın getirdiğini su götürür.
* BANE ZIDEŞIMI`EM ĞAŞ`E ŞI`EP
Mücadele olmayan yerde hayat olmaz.
* ĞEBLEŞÜXEM IWUJ ĞEBEJUŞÜXE
Büyük kıtlıktan sonra, çok bereketli yıl olur.
* ZIÇIFE PTEĹIM WURİ`OFTABĞ
Borçlu olduğun kişinin oyuncağı olursun.
* ŞHAFİTINIĞER ZIDEŞI`EM ĞOGUXER ŞI`UXIĞ
Hürriyetin olduğu yerde yollar açıktır.
* THAMIĆEM YİWOSTIĞER MAZE
Fakirin lambası aydır.
* AMALINÇAĞEM XABZER YEWUKO
Çaresizlik adeti bozar.
* ACALİṪU` ZIŞIMI`EĆE A ZEĹ`EĞUM Ĺ`IĞE XAĹH
İki ölüm olmadığına göre o bir ölüm yiğitçe olsun.
* YE WUĹ`IN YE WUĹ`EN
Ya erkek olursun ya ölürsün.
* Ĺ`IM ZİĞEGUSEREP
Erkek olan küsmez.
* Ĺ`IḢUJIM XER YEHAKU, ŞTAPXEM YEŚAKE
Köpek yiğide havlar, korkağı ısırır.
* MIŞINEREM ŞE TÉFEREP
Korkmayana kurşun değmez.
* NAPE Zİ`EM Ĺ`IĞE Yİ`I
Onurlu olan da yiğitlik vardır.
* SEMERKEWUR ŞIPKEM YİĹIQU`
Şaka gerçeğin elçisidir.
* BZIWURİY YİNABĞO ŞIĹ`IḢUJ
Kuş bile yuvasında yiğittir.
* NIBĞUR BĞASEMİY XASER YİPĹAṔ`
Bıldırcını evcilleştirsen de göz tarlada olur.
* WİMIXEĞEGUR WUYANE NEṔ`OSIM FED
Senin olmayan vatan üvey anne gibidir.
* XEKU BĞINERE ŞÜZI BĞINER ZEFED
Vatanı terk etmekle eşini kaybetmek aynı şeydir.
* XEKU ZİMI`EM TIDİY ÇI`EW KIŞEḢU
Vatanı olmayana her yer soğuk gelir.
* WUĆITEM ŠIFIR YEĞEDAXE
Utanma insanı güzelleştirir.
* ŞUÁŞEME ANAH DAXER-WUĆITE
En güzeli elbise utanmadır.
* ZİOF YEGUĞURER TIĞEM IPE KETECI
İşine özenen güneşten önce kalkar.
* PŠI EŞÜ`I NAHİY ŞIPKE DIC
Acı gerçek tatlı yalandan iyidir.
* ÇÜNDIJXER ĹḢANÇE MEBIBIME WOŞUBAHE ḢUŞT.
Kunduzlar alçak uçarsa yağmur yağacak demektir.
* SABİY ŠIQUR KIZERAĹFE INE KIĞAPĹEME UŞI ḢUŞT
Doğar doğmaz gözünü açan çocuk zeki olur.
* AĹEĞURE PSTEWUR A`OTEJIREP
Her görülen şey söylenmez.
* BZIWŚIFIM MAŞ`O XEBĞEBIĹHAN PĹEĆIŞTEP
Pamukta ateş saklayamazsın.
* BZECAŞ`EM MEZAXER YİBLAĞ
Karanlık kötünün ahbabıdır.
* XE BZACER ṪSIPENÇ
Huysuz it bir yerde oturmaz.
* BLER BEĞIME YİĞUÁNE YİFEJIREP
Yılan şiştiği zaman deliğine sığmaz.
* ŞIDIM YİXIĹE YİMIKUME QOREP
Eşeğin yükü tam olmayınca gitmez.
* ZİŞE-ĞIN ŞHASIREM BLANER ŞÜ`O`QOJI
Barutuna kıyamayanın önünden geyik geçip gider.
* ŞONIR ZINIBJEĞUM CIBE ĞUÁNE Yİ`I
İçki ile ahbap olanın cebi delik olur.
* WUTEŞÖÁĞEMRE ZEQOĆIĞEMRE ZEFED
Kudurmuş ile sarhoş aynıdır.
* BE ŞXERER XE ŞXAṔE YEQODEJI
Obur insan en sonunda it yalağında ölür.
* ĹEONIM NER REŞÜ
Dilenmek gözü kör eder.
* ĹEO`RIŞXEM WİĞETḢEŞTEP
Dilenen şeyle beslenmek insana can vermez.
* KERABĞER ZAWOR AMIWXIZE WINEM MEQOJI
Korkak savaş bitmeden evine döner.
* KERABĞER KOŞĆE Ĺ`IḢUJ
Korkak kardeşine yiğitlenir.
* Ĺ`ENIĞEM WUŞIŞTEW PİYIM WUTEQOŞTEP
Ölümden korkan düşmanını yenemez.
* KANCIM NE ZİRATIM NAPŚ I`OJIĞ
Saksağana göz vermişler kaş istemiş.
* NEYİPSIYEM I`E Ş`O`EBELABE
Aç gözlünün eli orada burada dolaşır.
* ŚIĞO NEYİPSIYER ŞEM YETHALE
Aç gözlü sıçan sütte boğulur.
* PŠIM IĹAPSE ĹI KIXEĆI
Yalanın altından kan çıkar.
* PŠIWUSIM YİĆAPSE ĆIHA
Yalancının ipi uzundur.
* ŞIPKAĞE ZIXEMIĹIM XALELIĞE XEĹEP
Dürüstlük olmayan kişide samimiyet olmaz.
* İṪU`UĆE Ṕ`E ZIWBITIREM WAĆIBĆE BE ŞE`OJI
İki eli tokalaşan arkandan çok konuşur.
* ARMEWUM IĞEṪISIRE ÇIĞIR MEĞU
Miskinin diktiği ağaç kurur.
* BELEREĞ Yİ`AH XEM ŞÜ`EŞXI
Kaygısız insanın payını köpek yer.
* ZIŞ`EN ZIMIŞ`EREM MAFEM WOSTIĞER XEĞANE
Ne yapacağını bilmeyen gün ortasında lamba yakar.
* MIDEŞÜREM YİUDANE ĆIHA
Dikiş dikmesini bilmeyenin ipliği uzun olur.
* FEMIFIM OF PSTEWRİY ŞÜ`EXIĹ
Tembele her iş zor gelir.
* ŞHAXINEM YİMAFE ĆIHA
Üşenen insana gün uzun gelir.
* ŞHAŞITḢUJIRE KERABĞERE ZEBLAĞ
Övünenle, korkak akrabadır-arkadaştır.
* ŞHAŞITḢUJ PSTEWRİY PŠIWUS
Kendini öven herkes yalancıdır.
* ŠIF PSINĆER ŞENIÇ, ŞEN ZIXEMIĹIR AKILINÇ
Basit insan huysuz, huysuz insan akılsızdır.
* ŠIF DIĞUMIĆIR GUĆEĞUNÇ
Asık suratlı insan merhametsizdir.
* XAFIR XAFEW WUMITIJ
Ödünç aldığını ödünç verme.
* BAJEM I`ŞÖ YİPİY
Derisi tilkiye düşmandır.
* BILIMIR ZİYEM FEMIDEME XERAM
Mal sahibine benzemezse haram sayılır.
* ZIXAMIORER TÉCİY PSI YEŞÜÁĞ
Değer verilmeyen kişi kalkıp kendi suyunu içmiş.
* ḰUḰUWUR QOJIME DEĞUM ZÉXEXI
Sağır kişi guguk kuşu gittikten sonra onun sesini duyar.
* KEPQUHAŞTME THAÇET ḢU, PİY WUFAYEME ÇIFE TI
Dolaşmak istiyorsan hindi güt, küs olmak istiyorsam borç ver.
* ĆAQOR Ĺ`IM YİWIN
Yamçı erkeğin evidir.
* MIĹEPAWOREN I`NE PĹEREP
Tökezlemeyenin gözü bakmaz.
* WOŞUÁPŞEM WEŞÜYĆE KEWÇÜNA, ÇÜM WEWŞIĆE GURIONA
Buluta ıslık çalmakla duru mu? Tembih etmekle öküz anlar mı?
* ŞEM BERE WEPĹIME ĹI TÉWOĹAĞO
Kurşuna çok bakarsan üzerinde kan görürsün.
ŚEY YILMAZ DÖNMEZ
Кьирилк1э утхигьэмэ дигьуарэт.
çok önemli ve faydalı bir çalışma.Sağolun.
Çok önemli bir çalışma sağol.